اگر
انگاره "زباله دانِ تاريخ"، جايگاهِ جغرافيايی داشته باشد، آن جايگاه
بايد خاورميانه باشد، زيرا که در نيم سده گذشته، ده ها گروه و گرايش و جنبش و
نهضتِ شورشی که ريشه در انديشه های واپسگرای هزاره های کهن دارند، از خاورميانه
سربرآورده اند. اخوان المسلمين، فدائيان اسلام، حزب الله، طالبان، القاعده،
مهدويون، الشباب، جهاديون، المهاجرون، داعش و گونه های چندی از مجاهدين و مجاهدون
در کشورهای ايران و افغانستان و مصر و سومالی، سودان و عربستان. آرمان همه اين گروه ها، باز پس زدن همه
دستاوردهای انسان و بازگشت و بازگرداندن وی به جهان خشونت بارِ روزگاران کهن گذشته
است.
راستی،
آنان که تاريخ را روند تکامل انسان و جهان می پندارند، کجايند؟ چرا کسی از آن ها
درباره آنچه امروز در لبنان و مصر و ايران و عراق و سودان و سومالی و سوريه می
گذرد، چيزی نمی گويد؟ کجا شد آن تاريخ فردا سازی که قرار بود ما به آرمانشهر انسانی
برساند؟ هـــان؟