آگاهى، جانمايه فرهنگ مدوّن است؛ آگاهى از آنچه كه هست و از آنچه كه بايد باشد. از اينرو، اين فرهنگ آرمان گرا و كمال جوست و انسان و جامعه را نه بدانگونه كه هست بل، که بدانگونه كه مى پندارد "بايد باشد"، تعريف و تفسير مى كند. اما فرهنگ شفاهى واتابِ آنچه كه هست، در قالبِ افسانه، لطيفه، مثل و متل است. شعرها، شعارها، لطيفه ها، ضرب المثل ها و ديگر گويه هاى مردم پسند در هر جامعه، كليد رهيابى به بسيارى از ارزش ها، آمان ها، بنيان هاى اخلاقى و الگوهاى رفتارى مردم در آن جامعه است. افزون براين، برخلاف فرهنگ مدوّن كه در هر دوره تنها نماينده جهان نگرى نخبگان جامعه است، فرهنگ شفاهى نمايانگر خُلق و خوى قومى در تماميّت آن مى باشد و نه ساخته و پرداختهِ آل ها و ايل ها.
دنبــاله
