نوروز برآيند فرهنگی پديدهای طبيعی ست. رويدادی سالانه که ريشه در طبيعت دارد و مردمانی در گوشه ای از جهان که گستره نوروز می توانش خواند، به پاسداشت آن می پردازند. اما پرسش اساسی درباره نورز اين است که چرا اين پديده طبيعی، جهانی نيست؟ پاسخ اين پرسش را بايد در زيستبوم نوروزيان، يعنی مردم گستره ای که نوروز را جشن می گيرند، جست.
نوروز جشن آئينی در گستره فرهنگ کشاورزی ست. آغاز زمانی که زمين نفس می کشد و زندگی در دل ِ دانه از خواب زمستانی خود برمی خيزد و هسته بسته در نهانخانه خاک بيدار می شود و در تب رويش زبانه می کشد. پس نوروز، نويد دهنده خيزش و رويش گياهان و زايش و بالش جانوران است. آغاز چرخه توليد کشاورزی.
کشاورزی دستاورد انسان در سرزمين هايیست که دام و دانه در آنها نيازمند به پرورش و پالايش است. آنجا که دانه، ديمی و بی دستياری دهقان می رويد و ميوه از درخت می بارد، کسی به پيشواز فصل رويش نمی رود. در چنان زيستبومی، ماندگاری در گروی کاروکوشش و شبانروزی کشاورزان نيست. اما آنجا که تب رويش پيوندی نزديک با تاب زيستن دارد و پايان زمستان، پايان بی دام و دانهگی و کم داریست، بهار، پيام آور زندگی بهتر، سازندگی بيشتر و آبادی و شادیست. چنين است که دشتزيان فلات ايران از ديرباز به پيشواز بهار می رفته اند و آمدن فصل رويش و زايش را خوش می داشته اند و آغاز بهار را روز نو شدن هستی می دانسته اند و در آن روز به هلهله و پايکوبی می پرداخته اند.
بــله، نوروز، آئين بزرگداشت بهره وری از زمين است و نمادهای نوروزی، از هفت چين گرفته تا سبزه کاری، همه نمادهای اين آئين است.
راز ماندگاری نوروز نه در هخامنشی بودن آن است و در زبر و زرنگ بودن ما. پايداری اين آئين از آنروست که ريشه های ارزشی فرهنگ ايراينان همچنان کشاورزی مانده است گواينکه کشاورزی درآن سرزمين روبه نابودیست.
